Đó là một truyền thuyết được kể lại theo lời những người lớn tuổi ở nơi tôi ở, thị trấn Sông Mã tỉnh Sơn La.

***

Cả thị trấn của chúng tôi nằm trong một cái thung lũng lòng chảo được những dãy núi nhấp nhô bao quanh trùng điệp.

Khi nhỏ tôi thường được nghe người ta kể, ở trên đỉnh của ngọn núi cao nhất ở đây, đỉnh Pu Nhi. Có chôn cất một cỗ quan tài của một mụ mo già người dân tộc, và cỗ quan tài này được chôn ngay trên đỉnh núi, chỗ ngay cái cây bách xanh mà bị sét đánh chết. Cái cây bách xanh đó ngày xưa nghe nói là cái cây to nhất trên ngọn núi ấy, nhưng một hôm bỗng nhiên bị sét đánh cho chụi lủi và cháy đen. Chính khi ấy đã có người thừa nhận tình cờ nhìn thấy bóng người một mụ đàn bà ngồi vắt vẻo ở trên cây. Khi tia sét đánh trúng cây bách xanh thì mụ đàn bà đó vẫn ngồi ở đó như không có chuyện gì xảy ra. Rồi khi người ta dụi mắt thì mụ đàn bà ấy lại biến mất như chưa hề tồn tại.

Ấy nhưng nếu chỉ có thế thì chỉ đủ nhát những người yếu bóng vía, cái mà đáng sợ hơn cả là sau này hàng chuỗi sự kiện ly kỳ bắt đầu ập đến.

Vùng cao này thường có thói chăn bò trên đồi, và những đứa trẻ nhỏ trong các hộ gia đình thường khi không có việc gì thì sẽ phụ bố mẹ lên đồi chăn trâu bò.

Những đứa trẻ như thế tính trong vùng này phải có đến hàng trăm đứa, nhưng một hôm có tin rằng có người tận mắt trông thấy đứa trẻ ở vùng đồi ngay gần núi Pu Nhi bị một mụ đàn bà không rõ hình thù bắt đi.

Đứa trẻ đó bị mất tích, công an nhanh chóng vào cuộc và truy tìm tung tích người đàn bà theo lời kể. Họ lùng sục khắp các ngọn đồi, khắp nơi trên rừng, và cuối cùng đã phát hiện ra trên một cái hang sâu nằm trên núi Pu Nhi, có hài cốt của một đứa trẻ. Sau này bộ hài cốt kia được đi giám định pháp y thì xác định nó chính là đứa trẻ đã bị mất tích.

Kể từ đó, những đứa trẻ được bố mẹ cho đi chăn trâu bò cũng vãn dần, sau lần ấy, thì liên tiếp có những vụ việc tương tự xảy ra. Những đứa trẻ nào bị mất tích mà lên trên cái hang ấy tìm thì quả nhiên đều thấy có xương cốt vương vãi thật.

Một hôm, ngay cạnh nhà tôi cũng có người bị mất tích. Đứa trẻ đó đi từ sáng mà đến chiều không thấy về, theo lẽ thường thì buổi trưa là sẽ lùa trâu bò về chuồng, nhưng lại không thấy đứa bé đó làm như vậy. Người nhà đứa bé đó đâm ra sinh nghi, liền hò nhau kéo rất đông kéo lên núi nơi mà người ta tin rằng có khả năng đứa trẻ bị cái mụ đàn bà theo lời đồn bắt tới đó.

Tới nơi thì quả nhiên đã phát hiện ra đứa trẻ thật, nhưng thật may mắn làm sao là vì lần này đứa trẻ lại vẫn còn sống sót. Qua lời kể của nó thì nó đang chăn trâu rồi đột nhiên thấy có một bàn tay bịt chặt miệng nó, sau đó nó bị ngất lịm đi. Đến lúc tỉnh lại thì đã thấy mình ở trong cái hang đá này, chân tay tuy không bị trói nhưng cũng không cử động được. Lúc nó đang thấp thoáng thấy cái bóng đen đen ở cuối hang thì liền nghe thấy tiếng hò reo của mọi người vang lên tìm nó. Nó mới kêu lên đánh động thì mới được tìm thấy. Mọi người thầm thở phào nhẹ nhõm vì xem ra họ đã đến kịp lúc, nếu đến muộn thêm chút nữa thì sợ rằng là đứa trẻ đã không thể sống sót như vậy rồi.

Câu chuyện ly kỳ về người đàn bà trên cây bách xanh vẫn luôn ám ảnh tôi từ nhỏ đến lớn. Và người ta tương truyền rằng xác của mụ đàn bà đó là một cỗ quan tài được chôn ở dưới cây bách xanh kia, chỉ khi nào đào cái cỗ quan tài ấy lên rồi đốt đi, thì mụ mới không thể quay về hại người được nữa.

Ngạ Quỷ